Stanisław Taczak – 1874-1960
Urodził się w Mieszkowie koło Jarocina, lecz pogrzeb miał dwukrotny. Najpierw w roku 1960 w Malborku, a kilkadziesiąt lat później w Poznaniu. Na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan, na Wzgórzu Świętego Wojciecha w Poznaniu.
Stanisław Taczak ? pierwszy dowódca powstania Wielkopolskiego, bo o nim tu mowa – urodził się 8 kwietnia 1874 roku. Ten syn zaradnego restauratora, zdał maturę w gimnazjum w Ostrowie Wielkopolskim w roku 1893. Tutaj też ? wstępując do Towarzystwa Tomasza Zana ? zaangażował się w działalność patriotyczną. Następnie rozpoczął studia na Akademii Górniczej we Freibergu. Po jej ukończeniu, jak inżynier – górnik, pracował w niemieckich kopalniach Westfalii.
W 1898 roku został powołany do odbycia służby wojskowej w armii niemieckiej. Rok później, przeniesiony do rezerwy, otrzymywał kolejne awanse, by w roku 1915 uzyskać rangę kapitana.
Po wybuchy I Wojny Światowej został powołany do czynnej służby. W grudniu 1916 roku przydzielono go, jako instruktora, do II batalionu 6 Pułku Piechoty Legionów.
W 1917 roku ? zgodnie zamysłem Józefa Piłsudskiego ? zaczął w Niemczech współtworzyć Polską Siłę Zbrojną, zostając przewodniczącym komisji do opracowania – tłumaczonych z niemieckiego – jej regulaminów.
W listopadzie 1918 roku zgłosił się do Polskiego Ministerstwa Spraw Wojskowych, jako pierwszy Polak ? oficer armii niemieckiej. Natychmiast przyjęty, zaczął pracować w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego. Z tego czasu zapamiętany został jako uczestnik manifestacji byłych żołnierzy armii niemieckiej, podczas której niósł transparent z napisem ?Łączmy się?.
Po wybuchu Powstania Wielkopolskiego przybył do Poznania, gdzie pod namową Wojciecha Korfantego przyjął funkcje naczelnego dowódcy Powstania. Jego pierwszymi działaniami było zintegrowanie spontanicznych oddziałów powstańczych. Stworzył więc Taczak sztab generalny Armii Wielkopolskiej oraz sformułował 9 Wielkopolskich okręgów wojskowych. W styczniu 1919 roku oddał naczelne dowództwo generałowi Józefowi Dowborowi ? Muśnickiemu, samemu obejmując funkcję w Sztabie Generalnym, a następnie stanowisko dowódcy 9 Pułku Strzelców Wielkopolskich stacjonującego pod Rawiczem.
Po zakończeniu Powstania, w 1920 roku, został szefem komisji Ministerstwa Spraw Wojskowych, która weryfikowała byłych oficerów armii niemieckiej. W czasie Bitwy Warszawskiej był dowódcą 17 Dywizji Piechoty Wielkopolskiej. W roku 1924, awansowany na stopień generała brygady, zamieszkał w Gnieźnie, gdzie wkrótce dowodził tamtejszą 27 Dywizją Piechoty.
Przeniesiony w stan spoczynku, w roku 1930, powrócił do Poznania, gdzie został prezesem Związku Weteranów Powstań Narodowych.
Po wybuchu II Wojny Światowej próbował dołączyć do Armii Poznań. Wzięty do niewoli w Łowiczu przebywał kolejno w czterech niemieckich obozach, a z ostatniego z nich, w Murnau, został uwolniony przez aliantów w roku 1945.
Po krótkiej kuracji w Nicei powrócił do kraju i zamieszkał w Malborku ? miejscu swojego późniejszego pierwszego pochówku. To jednak Poznań był dla niego jego naturalnym miejscem spoczynku. Tu też spoczął po latach, stając się jednym z najważniejszych Wielkopolan, pochowanych na tutejszym Cmentarzu Zasłużonych.
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.