Opublikowano: 8 czerwca 2013

• Prawnik Radzi

Prawnik radzi – sporna kwestia władzy rodzicielskiej

Jak się okazuje problematyczne kwestie wiążące się ze stosunkiem pokrewieństwa nie ograniczają się do obowiązku alimentacyjnego czy też uregulowania kontaktów. Nierzadko pomiędzy rodzicami sporna pozostaje kwestia władzy rodzicielskiej nad dzieckiem.

 

CZYM JEST WŁADZA RODZICIELSKA?

Legalnej definicji władzy rodzicielskiej w Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym brak. Przyjmuje się, iż zakres pojęcia o którym mowa wyżej stanowi zespół praw i obowiązków rodziców względem małoletniego dziecka, mających na celu zapewnienie mu należytej pieczy i strzeżenia jego interesów. Do rodziców należy również nadawanie zasadniczego kierunku wychowaniu dziecka. Zasadniczą kwestią, które określa treść władzy rodzicielskiej jest dobro dziecka.

 

KOMU PRZYSŁUGUJE WŁADZA RODZICIELSKA?

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, niezależnie od tego czy pozostają w związku małżeńskim czy też nie. Zasadą jest, że zakres władzy rodzicielskiej jest dla obojga rodziców jednakowy, tym samym każdemu z nich przysługuje pełnia władzy. Władza rodzicielska trwa do momentu osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości i z tą właśnie chwilą wygasa z mocy prawa.

 

CO W PRZYPADKU ORZECZENIA ROZWODU?

Zgodnie z art. 107 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka (np. ten z rodziców, który bieżącej władzy rodzicielskiej nie sprawuje może jednak podejmować decyzje o istotnych sprawach dziecka, tj. decyzje dotyczące jego kształcenia, wyboru szkoły lub zajęć pozaszkolnych, ochrony zdrowia dziecka, wyboru lekarza, rozwoju duchowego przez wychowanie religijne, wyboru kraju zamieszkania dziecka, itd.)

UWAGA:

Sąd może pozostawić władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z nim, i jest zasadne oczekiwanie, że będą współdziałać w sprawach dziecka.

W wypadkach, kiedy strony po rozwodzie nie mogą się porozumieć, a rodzice nie mieszkają razem, sąd może władzę rodzicielską ograniczyć. Sąd wówczas obowiązany jest określić w sposób konkretny, do jakich obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka ogranicza władzę drugiego rodzica.

 

OGRANICZENIA WŁADZY RODZICIELSKIEJ

Zdarza się jednak, iż nie tylko wskutek rozwodu z konieczności ograniczyć trzeba władzę rodzicielską. Przepis artykułu 109 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego przewiduje ograniczenie władzy ?Jeżeli dobro dziecka jest zagrożone.?

Zagrożenie to przejawia się z reguły w krzywdzących postępowaniach rodzica wobec dziecka. Sąd opiekuńczy w takim wypadku może w szczególności:

1. zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania, w szczególności do pracy z asystentem rodziny, realizowania innych form pracy z rodziną, skierować małoletniego do placówki wsparcia dziennego, skierować rodziców do placówki albo specjalisty zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń;

2. określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu,

3. poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego;

4. skierować małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi

5. zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej, rodzinnym domu dziecka albo w instytucjonalnej pieczy zastępczej albo powierzyć tymczasowo pełnienie funkcji rodziny zastępczej małżonkom lub osobie, niespełniającym warunków dotyczących rodzin zastępczych, w zakresie niezbędnych szkoleń, określonych w przepisach o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej.

WAŻNE:

W sprawie w której zagrożone jest dobro dziecka każdy z rodziców może złożyć wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej. Ponadto postępowanie może zostać wszczęte z urzędu, (np. sąsiad może złożyć wniosek o ograniczenie władzy rodzicielskiej rodzicom, którzy krzywdzą dziecko). Właściwym do rozpoznania sprawy jest sąd rejonowy miejsca zamieszkania dziecka, wydziałem, przed którym toczy się postępowania jest wydział rodzinny i nieletnich. Postępowanie to toczy się w tzw. trybie nieprocesowym, rodzice są uczestnikami tego postępowania.

elzbietaluczak.pl