W ostatnim czasie zadano mi pytanie o zasadność naliczania opłat za odtwarzanie muzyki w niewielkim lokalu usługowym. Wydaje się, że w związku z kontrolami jakie przeprowadzone zostały w Pniewach w ostatnim czasie przydatne okażą się następujące informacje.
Zasady ogólne
Co do zasady publiczne odtwarzanie utworu pociąga za sobą konieczność ponoszenia opłat na rzecz autorów i wykonawców muzyki i niezbędne staje się zawarcie stosownych umów licencyjnych ze stowarzyszeniami reprezentującymi twórców muzyki. Ustawa o prawie autorskim i prawach (dalej Ustawy) pokrewnych przewiduje jednak kilka wyjątków w ramach dozwolonego użytku chronionych utworów. Zakres niniejszego opracowania dotyczyć będzie wyłącznie możliwości retransmisji (odtwarzanie muzyki poprzez np. radio).
Co mówią przepisy?
Stosownie do treści art. 24 ww. Ustawy: ?Wolno rozpowszechniać za pomocą anteny zbiorowej oraz sieci kablowej utwory nadawane przez inną organizację radiową lub telewizyjną drogą satelitarną albo naziemną, jeżeli następuje to w ramach równoczesnego, integralnego i nieodpłatnego rozpowszechniania programów radiowych lub telewizyjnych i przeznaczone jest do oznaczonego grona odbiorców znajdujących się w jednym budynku lub w domach jednorodzinnych obejmujących do 50 gospodarstw domowych. Posiadacze urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego mogą za ich pomocą odbierać nadawane utwory, choćby urządzenia te były umieszczone w miejscu ogólnie dostępnym, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych.?
Innymi słowy: w drobnych lokalach usługowych (miejscach ogólnie dostępnych) wolno rozpowszechniać (bez dodatkowych opłat) utwory nadawane przez stacje radiowe (lub telewizyjne) o ile nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych (np. odtwarzane są tylko i wyłącznie po to aby uprzyjemnić pracownikom czas oczekiwania na klientów).
WAŻNE
To na przedsiębiorcy spoczywać będzie obowiązek wykazania, że nie osiąga korzyści majątkowych z rozpowszechniania utworów nadawanych przez stacje radiowe (np. poprzez przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków ? klientów czy prowadzonych ksiąg rachunkowych).
UWAGA:
Warto w tym miejscu przytoczyć wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 marca 2012 roku (sygn.. C-135/10), w którym Trybunał orzekł, że ?odtwarzanie fonogramów w prywatnym gabinecie dentystycznym nie jest publicznym udostępnieniem i nie daje producentom prawa do pobierania wynagrodzenia” (wyrok z 15 marca 2012 r., sygn. C-135/10).Sprecyzował przy tym, że pod określeniem ?odtwarzanie publiczne” kryje się nieokreślona, ale zawsze znaczna liczba potencjalnych odbiorców. Dentysta bezpłatnie odtwarzający fonogramy w swoim prywatnym gabinecie, z korzyścią dla pacjentów słuchających muzyki przecież niezależnie od ich woli, nie dokonuje ?publicznego udostępnienia” w rozumieniu prawa Unii. Ponadto krąg osób jednocześnie obecnych w jego gabinecie jest bardzo ograniczony, pacjenci przychodzą kolejno po sobie, tak więc siłą rzeczy nie mogą być odbiorcami tych samych fonogramów, zwłaszcza nadawanych drogą radiową. Istotne znaczenie miał tu także brak zarobkowego charakteru odtwarzania muzyki. Wszak pacjent zjawia się u dentysty nie po to, by słuchać muzyki, ale by skorzystać z usługi stomatologicznej, do której wykonania ? z zasady ? tło muzyczne nie jest niezbędne. Takie odtwarzanie nie daje zatem prawa do pobierania wynagrodzenia na rzecz producentów fonogramów?.
Kto może żądać podpisania umowy licencyjnej i naliczać opłaty?
Kontrole w ostatnim czasie przeprowadzane są przez ZPAV (związek producentów Audio-Video). Istnieją jeszcze inne ogólnopolskie organizacje uprawnione do pobierania opłat za odtwarzanie muzyki, tj:
ZAIKS – stowarzyszenie autorów, czyli twórców utworów np. słowno-muzycznych (tekstów i muzyki),
STOART i SAWP – związki reprezentujące artystów wykonawców (wokalistów i instrumentalistów).
Teoretycznie każdej z tych organizacji przysługuje odrębne prawo do żądania podpisania umowy licencyjnej (reprezentują inną grupę twórców muzycznych) na podstawie której będą naliczane opłaty (ale zawsze proszę pamiętać że jest ona należna wyłącznie wówczas gdy z odtwarzaniem muzyki łączy się osiąganie korzyści majątkowej).
The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.